تکنولوژی های افزایش ایمنی در سفرهای هوایی

سفرهای هوایی که از سال 1926 میلادی به عنوان یکی از جدیدترین و محبوب‌ترین روش‌های مسافرت در میان مسافران جا افتاده است، تا به امروز پیشرفت چشمگیری داشته و همچنان هم در حال توسعه سریع است. در سال‌های اولیه، صنعت هوانوردی با سوانح زیادی رو به رو بود؛ اما امروزه با وجود افزایش تعداد پروازها در مسیرهای مختلف، این سوانح به کمترین میزان خود در طول تاریخ و به عدد 0.6 حادثه مرگ‌بار به ازای هر یک میلیون سفر هوایی در جهان رسیده است. در این مطلب به بررسی تکنولوژی‌ها و راهکارهای بکار گرفته شده در جهت افزایش ایمنی هواپیما خواهیم پرداخت. با راکوفلای همراه ما باشید.

در سال 1970 میلادی تنها 310 میلیون مسافر به وسیله هواپیما جابجا شده‌اند که این تعداد در سال‌های اخیر (به جز سال 2020 که سال عجیبی در تمام زمینه‌ها به خصوص صنعت گردشگری و هوانوردی بود) به رقم تقریبی 4.5 میلیارد نفر طبق آمار سال 2019 رسیده است که اکثر آن‌ها را مسافران آمریکایی و چینی تشکیل می‌دهند. این رقم خیلی هم دور از ذهن نیست؛ اگر در سال‌های اخیر گذرتان به فرودگاه شهرتان خورده باشد، تعداد هواپیماهایی که در زمان حضور شما در سالن انتظار فرود آمده‌اند یا از زمین برخاسته‌اند را در میانگین مسافران یک پرواز ضرب کنید؛ این تنها یکی از هزاران فرودگاه دنیاست.

با وجود چنین افزایشی در سفرهای هوایی و کاهش قابل ملاحظه حوادث در آن‌ها، می‌توان نتیجه گرفت که تدابیر شرکت‌های هوایی و سازندگان هواپیما در جهت ایمن‌سازی هواپیما و بهبود تکنولوژی‌های ایمنی در پرواز در سال‌های گذشته حرف اول را زده‌اند. امروز می‌خواهیم ببینیم این تکنولوژی‌ها چه پیشرفت‌هایی داشته‌اند.

هواپیما چطور پرواز می‌کند؟

احتمالاً این موضوع ذهن شما را نیز به خود درگیر کرده است که این غول آهنی با آن همه مسافر و باری که در آن قرار دارد چگونه از زمین برمی‌خیزد و در آسمان به حرکت در می‌آید؟

برخاستن و به پرواز درآمدن هواپیما در آسمان به قانون برنولی برمی‌گردد. طبق قانون برنولی هرچه سرعت سیالات (در این مورد هوا) بیشتر باشد، فشار آن کمتر خواهد شد. با توجه به این‌که سرعت هوا در بالای بال هواپیما بیشتر از قسمت زیرین آن است، پس طبق این قانون فشار هوا در بالای بال کمتر از پایین بال خواهد شد و این‌گونه می‌شود که هواپیما از سطح زمین بلند می‌شود و در آسمان می‌ماند. در این‌جا موتور هواپیما نیز هوا را شکافته و هواپیما را به جلو می‌راند که باعث حرکت هواپیما در آسمان می‌شود. اگر شکل بال‌های میانی و انتهایی هواپیما و قانون برنولی وجود نداشت هواپیما مانند یک ماشین فوق سریع صرفاً می‌توانست به جلو حرکت کند.

ایمنی در سفرهای هوایی

یکی از امن‌ترین راه‌های سفر پرواز با هواپیما است؛ هر چند یکی از پراسترس‌ترین راه‌های سفر نیز هست. حالا که با قانون برنولی و طرز کار هواپیما آشنا شدیم شاید ترس ما از حوادث هوایی نیز کمتر شود. سفرهای هوایی به طور کلی ایمن هستند و خطر آن‌ها از یک سفر ساده جاده‌ای هم کمتر است اما شرکت‌های هواپیمایی با تجهیزات پیشرفته و تکنولوژی روز دنیا در حال بهبود هرچه بیشتر این امنیت نیز هستند. برای مثال می‌توان به فناوری‌هایی که در سال‌های اخیر در هواپیماها به‌کارگرفته شده است اشاره کرد:

حس‌گر کوه

گاهی در اثر دید بد و ناکافی هواپیما به صورت اتفاقی و غیرمنتظره با کوه، زمین یا اقیانوس برخورد می‌کند. از این گونه سوانح هوایی بنام "پروازهای کنترل شده به سوی زمین" یاد می‌شود. این‌گونه پیشامدها امروزه از برج مراقبت با استفاده از ابزارهای پیشرفته بر جلوگیری و کاهش خطراتی مثل ارتفاع پایین هواپیما، نزدیک شدن به زمین یا کوه از طریق پیام‌های صوتی یا تصویری به خلبان هشدار داده می‌شود.

نظارت بر خواب آلودگی خلبانان

در گزارشی که در سال 2013 توسط انجمن خلبان‌های بریتیش ایرویز انجام شد، 56 درصد خلبانان اذعان داشتند که در حین خلبانی خوابشان برده است! از این رو نرم‌افزارهایی در جهت هوشیار نگه داشتن خلبانان روی کار آمده و به سرعت درحال گسترش است. مثلاً یکی از این نرم‌افزارها، به نام "هشدار دهنده بویینگ" در صورتی‌که با گذشت زمان مشخصی از کنترل‌های هواپیما استفاده نشود، به صدا درمی‌آید و یا نرم‌افزاری به نام Crew Alert Pro که میزان خستگی خلبان را با استفاده از داده‌هایی مانند برنامه پرواز، گزارش خواب خلبان و تغییر منطقه زمانی پیش‌بینی می‌کند.

هوشیاری و واکنش سریع خلبان یکی از مهم‌ترین عوامل در بروز و یا کنترل سوانح هوایی در جهان است و خستگی می‌تواند عملکرد فیزیکی یا ذهنی خلبان را به طور چشمگیری کاهش دهد.

روکش‌های صندلی ضد حریق هواپیما

سازندگان هواپیما با استفاده از روکش‌های ضد آتش و مقاوم در برابر حرارت که با گذراندن تست‌های ویژه به تایید اداره‌ی حمل ‌و نقل فدرال رسیده‌اند، ایمنی مسافران را در خطرات آتش‌سوزی تضمین می‌کنند. یک لاین از این پارچه‌های نسوز و فیبرهای مصنوعی مقاوم در برابر حرارت به نام کِولار را دور تا دور روکش‌های صندلی قرار می‌دهند تا در صورت بروز حوادث احتمالی آتش‌سوزی آسیبی به مسافران نرسد.

ژنراتور برق

پروانه کوچکی به نام Ram Air Turbine که نیروی خود را از بال یا بدنه هواپیما تامین می‌کند، در اکثر هواپیماهای مدرن امروزی قرار دارد که به عنوان یک آسیاب بادی عمل کرده و برق کافی را برای کنترل و به زمین نشاندن هواپیما در مواقع اضطراری تأمین می‌کند.

نقش مسافران در کاهش سوانح هواپیمایی

مسافران نیز می‌توانند با رعایت نکاتی احتمال بروز و خسارات ناشی از حوادث در سفرهای هوایی را کاهش دهند. طبق گزارش اداره حمل و نقل داخلی آمریکا اگر با همان احتمال اندکی که وجود دارد، در یک سانحه هوایی گرفتار شوید شانس نجات پیدا کردن شما در حدود 95 درصد است! مشروط بر اینکه اقدامات زیر را رعایت کنید:

مسافران می‌بایست در هنگام ارائه اطلاعات و دستورالعمل‌های ایمنی توسط مهمانداران هواپیما به آن‌ها توجه کرده و عمل کنند. برای مثال اگر در پرواز بر فراز دریا یا اقیانوس باشند، باید بدانند جلیقه نجات در کجا قرار دارد و چطور می‌توان از آن استفاده کرد. روش استفاده از ماسک اکسیژن، نزدیک‌ترین درب خروجی هواپیما و نحوه خروج اضطراری از دیگر اطلاعاتی است که تمامی مسافران پروازهای هوایی باید از آن‌ها مطلع باشند.

همچنین مسافرین می‌بایست از بسته بودن کمربند خود در زمانی‌که علامت "کمربند خود را ببندید" روشن است اطمینان حاصل کرده تا در صورت تکان‌های ناگهانی به جلو پرتاب نشوند. کشیدن سیگار در داخل هواپیما غیرقانونی بوده و با توجه به این که این کار احتمال آتش‌سوزی را به همراه دارد، جریمه سنگینی دارد.

 و در آخر مسافرین می‌بایست در هنگام بلند شدن، فرود آمدن و یا در حالت تاکسی، کلیه وسایل الکترونیک خود را خاموش کرده و یا در حالت پرواز قرار دهند. چرا که استفاده از این وسایل موجب اختلال در عملکرد هواپیما شده و باعث می‌شود جان خود و مسافران را به خطر بیندازد.